به نقل از «ایسنا»

جاذبه‌های گردشگری ماهان و جوپار در یک نگاه

تاریخ انتشار: ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۵۲۵۷۳

ایسنا/کرمان استان کرمان به عنوان پهناورترین بخش کشور با مساحتی بالغ بر۱۸۳ هزار کیلومتر مربع ۵.۱۱ درصد از خاک ایران را میزبانی می‌کند. سرزمینی که به لحاظ تنوع تاریخی، فرهنگی و طبیعی، ایرانی کوچک است که ناشناخته مانده است.

در این گزارش به معرفی جاذبه‌های گردشگری و تاریخی شهرهای ماهان و جوپار می‌پردازیم که می‌تواند مقصد سفرهای نوروزی هموطنان نیز باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ییلاق شهر ماهان

یکی از مهم‌ترین نقاط بازدید و گردشگری استان کرمان، شهر ماهان است که در ۳۰ کیلومتری جنوب‌شرقی کرمان و در دامنه ارتفاعات تیگران واقع اسـت و چشمه‌های متعددی دارد. باغ شاهزاده در پنج کیلومتری جنوب ماهان قرار دارد.

آستانه شاه نعمت‌الله ولی ماهان

از آثار باشکوه، زیبا و بسیار دیدنی ایران می‌توان مزار شاه نعمـت‌الله ولی را نام برد. آستانه شاه نعمـت‌الله ولی، زیارتگاه اهل دل و میعادگاه شوریدگان وادی عشق، قریـب به هفـت قرن قدمـت دارد. سنگ بنای هسته مرکزی این مجموعه را احمدشاه دکنی با ارسال وجوهی به ایران پی‌ریخـت.

سال احداث بنا در کتیبه ورودی، ۸۴۰ ه.ق ذکر شده‌است. نام صحن‌های این بنا به‌ترتیـب از خیابان اصلی، صحن اتابکی، صحن وکیل‌الملکی، رواق مدیرالملکی، حرم، رواق شاه عباسی، صحن میرداماد و صحن حسینیه است.

شاه‌ولی معاصر حافظ ‌لسان‌الغیب بود و حافظ توجه خاصی به اشعار وی داشت و بسیاری از غزلیات شاه را جواب گفـت، از جمله حافـظ غزل زیر را:  

آنان‌که خاک را به نظر کیمیا کنند

آیا بودکه گوشه چشمی‌به ما کنند

درجواب این غزل شاه ولی سروده است:

ما خاک را به نظر کیمیا کنیـم

صد درد را به گوشه چشمی دوا کنیم

از جمله بخش‌های دیگر آستانه، کتابخانه و موزه شاه‌ولی اسـت.

به گزارش ایسنا، شاه نعمـت‌الله عارف، ادیب و شاعر بزرگ قرن هشتم ه.ق به سال ۷۳۱ در کوهبنان به دنیا آمد و به سال ۸۳۴ در کرمان درگذشت و بنا به خواست خود در ماهان به خاک سپرده شد.

برای دسترسی به آرامگاه شاه نعمت الله ولی ابتدا باید خود را از طریق آزادراه کرمان-بم به ماهان برسانید. مسیر خود را به‌سمت داخل شهر کج کنید تا به میدان بسیج برسید. با امتداد مسیر به‌صورت مستقیم، به میدان قرنی خواهید رسید. در این میدان وارد خیابان امام خمینی بشوید. این خیابان به میدان امام خمینی منتهی می‌شود. در میدان امام خمینی، به خیابان ولیعصر بپیچید. آرامگاه در ابتدای این خیابان واقع شده است.

در صورت رد کردن ورودی شهر، در همان مسیر آزادراه بم-کرمان پیش بروید تا به خیابان جهاد برسید. این خیابان مستقیما به میدان امام خمینی می‌رسد.

  باغ شاهزاده

باغ زیبا و مصفایی که با بیش از یک قرن قدمت و پیشینه تاریخی، در دامان کوه‌های سر به فلک کشیده هزار (تیگران) آرمیده و چشم و چراغ باغ‌های کنونی ایران به شمار می‌رود به سال ۱۲۹۷ ه.ق به وسیله عبدالحمید میرزافرمانروا ناصرالدوله شاهزاده قاجار بنا شد. این باغ دارای دو عمارت دو اشکوبه در قسمـت غرب و شرق اسـت و حوض‌ها و فواره‌های متعدد، این دو عمارت را به هم ارتباط می‌دهد. حمام کوچکی نیز در ضلع جنوبی باغ وجود دارد که با برداشتی از حمام گنجعلی‌خان احداث شده است. درختان سربه فلک کشیده، داستان‌های بسیاری از روزگاران گذشته به یاد دارند. این باغ در سال۱۳۷۰ بازسازی شده و امروز با عرضه خدمات و پذیرایی از میهمانان و ایرانگردان و جهانگردان، یکی از جاذبه‌های ارزشمند و گران‌بهای کرمان به شمار می‌رود.

برای دیدن باغ شاهزاده ماهان راهی استان کویری کرمان شوید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. در ۳۵ کلیومتری این جاده و شش کیلومتر مانده به شهر ماهان، می‌توانید این باغ تاریخی و تماشایی را ببینید.

 شترگلو

این بنا در محور آستانه شاه نعمـت‌الله ولی و دو ضلع شرقی آن واقع شده است و از آثار دوران قاجاریه به شمار می‌رود. بنا دارای چند حیاط است، که حیاط شمالی انارستان و حیاط  جنوبی نارنجستان بوده اسـت.

به گزارش ایسنا، نیاکان ما در طول تاریخ بسیار کوشیدند تا با انواع راهکارها، زندگی را در مناطق کویری کشور ممکن کنند. بارزترین این نمونه‌ها، قنات‌ها و بادگیرها هستند که در گوشه‌گوشه نواحی مرکزی ایران می‌توان نشانی از آن‌ها را دید. از دیگر سازه‌هایی که برای مقابله با گرمای تابستان ابداع شده‌اند، شترگلوها هستند.

برای دسترسی به عمارت شترگلوی ماهان ابتدا باید خود را از طریق آزادراه کرمان-بم به ماهان برسانید. در اینجا دو گزینه پیش‌رو دارید. می‌توانید وارد شهر شوید و از طریق میدان بسیج به خیابان امام خمینی و از آنجا به میدان امام خمینی و نهایتا خیابان جهاد دسترسی داشته باشید. همچنین می‌توانید بدون ورود به شهر، در مسیر آزادراه کرمان-بم پیش بروید تا به ورودی خیابان جهاد برسید. عمارت شترگلوی ماهان در خیابان جهاد، نزدیکی میدان امام قرار دارد.

  دره تیگران

دره تیگران در دامنه کوه جوپار و در ضلع جنوبی باغ شاهزاده ماهان واقع شده است، این دره مسیر راهپیمایی بسیار زیبایی برای‌خانواده‌ها است. آب جاری باغ شاهزاده از چشمه‌های این دره تأمین می‌شود. در انتهای دره آبشارهای مخملی و جلوه‌های زیبایی از طبیعت را می‌توانیم ببینیم. در امتداد دره دو چنار تنومند قرار دارد که تنه خالی هر یک گنجایش ۱۰ نفر را دارد.

منطقه تیگران به دلیل نزدیکی به کوهستان، آب و هوای مطبوع و دلنشینی دارد که گردشگران و اهالی شهر برای تفریح و گشت‌وگذار به این منطقه می‌آیند. پس از چند دقیقه رانندگی از ماهان به منطقه تیگران می‌رسید و جاده به انتها می‌رسد. اینجا آغاز مسیر پیاده‌روی در کوه‌های سر به فلک کشیده جوپار است که از میان دره‌ای می‌گذرد و خنکای حاصل از رودخانه تیگران در گرمای تابستان به شما جانی دوباره می‌بخشد.

 سکُنج

یکی از روستاهای هدف گردشگری است که در ۱۵ کیلومتری جنوب‌شرقی ماهان و شمال جاده بم- کرمان قرار دارد. سکنج تا شهر کرمان ۵۰ کیلومتر و تا ماهان ۱۵ کیلومتر فاصله دارد. اینجا منطقه‌ای است کوهستانی و خوش آب‌وهوا که دو آبشار زیبا (با حدود شش متر ارتفاع) دارد. کوه‌های مجاور آن مناسب کوهنوردی اسـت. در این آبادی در امتداد نهری بزرگ به طول چند کیلومتر چنارهایی سر به فلک کشیده وجود دارد که پاره‌ای از آن‌ها آن چنان تنومندند که بینندگان را مبهوت عظمـت و قدمـت خود می‌سازند.

بقعه شیخ علی بابا

«شیخ علی بابا» از عرفای قرن نهم هجری است که در روستای سه‌کنج به زهد، تقوا و کرامت معروف است. برخی از اهالی این روستا بر این باورند که این عارف نامی از نوادگان «امام موسی بن جعفر» است. بنای این بقعه، سازه‌ای باشکوه با ایوان رفیع، گنبد بلند، رواق، حرم و صحن است.

کوه پلوار

رشته‌کوه پلوار که به دماوند کرمان معروف است، نزدیک به ۱۵۰ کیلومتر طول دارد و حد فاصل ماهان و شهداد واقع شده است. پلوار به‌معنای پلی است میان کویر لوت و کرمان که کویر لوت و شهداد را از کرمان جدا می‌کند. این کوه، سومین کوه دشوار و فنی کشور است که زیبایی‌های منحصربه‌فردی نیز دارد که کوهنوردان و طبیعت‌دوستان را مجذوب خود می‌کند.

روستای قناتغستان

روستای قناتغستان، دهستانی در ماهان در ۲۲ کیلومتری شهر کرمان است. این روستا از خوش آب و هواترین روستاهای کرمان است که بنا به گفته‌های اهالی منطقه، قدمت آن به سال ۱۳۳۲ هجری‌ شمسی می‌رسد. از جاهای دیدنی این روستا می‌توان به گذرگاه ابوالفضل العباس، قلعه و حوزه علمیه، باغ‌های زیبا و درختان میوه‌های سردسیری مانند هلو، زردآلو، انار، گیلاس و بِه اشاره کرد.

هفت باغ

بزرگراه گردشگری «هفت‌باغ» به‌منظور گسترش گردشگری در باغشهر زیبای ماهان و جذب میلیون‌ها توریست به کرمان و جنوب‌شرق کشور طراحی شده است. این محور از شهر کرمان تا ماهان امتداد دارد و در دو طرف آن، مکان‌های مختلف گردشگری و تفریحی قرار دارند. این بزرگراه در واقع بستری مناسب برای ایجاد هتل‌ها، مراکز تفریحی و طبیعت‌گردی، انواع مراکز ورزشی، تجاری و فرهنگی است.

ییلاق جوپار

شهر ییلاقی جوپار با مناظر بدیع و زیبا در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب کرمان واقع است و باغ‌های بسیار دیدنی دارد. زیارت امامزاده حسین(علیه السلام) هر ساله باعث مسافرت تعداد زیادی زائر به این شهر می‌شود.

منطقه کوهنوردی جوپار

یک منطقه بین‌المللی اسـت که هرساله کوهنوردان بسیاری از سراسر کشور و بعضاً از کشورهای دیگر به آن وارد می‌شوند. این منطقه به لحاظ زیبایی به آلپ ایران شهرت یافته و دارای ستیغ‌ها و دیواره‌های زیبایی است.

آبشار جوپار

آبشار جوپار، آبشاری زیبا در دامنه‌های شمالی رشته‌کوه جوپار در جنوب شهرستان ماهان است که برای رسیدن به آن باید از مسیر جاده ماهان به روستای خندق خرپران رفته و سپس تا جانپم ناه جوپار که یکی از شاهکارهای کوهنوردی است، کوهپیمایی کنید. این آبشار باشکوه و فصلی در راه صعود به تل خاکی واقع شده است و از میان دره‌ای باریک فرو می‌ریزد.

مقبره امامزاده حسین(علیه السلام)

امامزاده حسین علیه السلام یکی از بقاع متبرکه بخش جوپار از توابع کرمان است. بنای این زیارتگاه به دوره صفویه مربوط است که در دوره قاجاریه تعمیر و تکمیل شد. بنای شاهزاده حسین متشکل از حیاط، حرم، گنبد و رواق است. ارزش زیارتی این زیارتگاه با شاهچراغ شیراز برابر است.

قنات گوهرریز جوپار؛ یادگاری از صفویه

یکی از فعال‌ترین قنات‌های جوپار کرمان قنات گوهرریز جوپار است. این قنات در دوره صفویه حفر شده و تقریبا ۷۵۰ سال قدمت دارد. قنات گوهر ریز دارای ۳۵۵۶ متر طول و همچنین دارای ۱۲۹ حلقه چاه است و تقریبا ۳۳۰ هکتار از اراضی باغ شهر جوپار را آبیاری می‌کند.

آنتونی اسمیت یک جهانگرد انگلیسی بود که در سال ۱۳۲۹ به دنبال ماهی سفید کور به قنات گوهر ریز جوپار رسید و بعد از چند سال، در سال ۱۳۸۵ دوباره به این قنات سر زد خود را به درون آب قنات گوهر ریز انداخت و گفت: ماجراجویی و جهانگردی برای او از همین قنات آغاز شده و این قنات را عشق اول خود می‌داند.

۱۷ کیلومتر که از باغ شهر ماهان به سمت غرب بروید به شهری خواهید رسید که از قرن ششم  نام قلعه و کوه در کتب تاریخی محلی کرمان به چشم می‌خورد. با قدم گذاشتن در اولین پله، حرکت به سمت قنات گوهر ریز چوپار که از دوران آناهیتا ملکه آب به یادگار مانده است، آغاز می‌شود این حرکت از سوی نور به سوی تاریکی زندگی می‌بخشد، و باز با نور پایان می‌یابد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری گردشگري شهر ماهان شهر جوپار آثار تاریخی سفر نوروزی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها میدان امام خمینی شاه نعمـت الله کیلومتری جنوب قنات گوهر ریز واقع شده فلک کشیده خیابان جهاد باغ شاهزاده شهر ماهان الله ولی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۵۲۵۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چگونه به هنر نگاه کنیم و واقعا آن را ببینیم؟

"کارن کی هو" نویسنده حوزه هنری می‌گوید:"اگر سعی می‌کردید زندگی تان را بدون هنر دوباره تصور کنید بله، کاملا متفاوت به نظر می‌رسید. هنر با چیز‌هایی بیش‌تر از آن چه مردم فکر می‌کنند تلاقی می‌کند".

به گزارش فرارو به نقل از وُکس، این صرفا ون گوگ‌ها و مونه‌ها نیستند که آثار هنری شان بر روی دیوار موزه‌ها آویزان شده اند. هنر در آثار هنری‌ای مانند سازه "دروازه ابر" ساخته "آنیش کاپور" هنرمند بریتانیایی هندی تبار در پارک میلینیوم (هزاره) در شیکاگو یا در عمارت مارپیچ ساختمان گوگنهایم در نیویورک نیز وجود دارد.

هنر هم چنین، هنر زینت بخش پوستر فیلم‌های سینمایی و تابلو‌های ویترین فروشگاه‌ها می‌باشد. هنرمندان با هنرشان بر لباس‌هایی که می‌پوشید، موسیقی‌ای که گوش می‌دهید و محصولاتی که مصرف می‌کنید تاثیر می‌گذارند. به زبان ساده هنر همه جا حضور دارد.

با این وجود، اگر هنر اصلی اساسی از فرهنگ ما می‌باشد آیا بسیاری از ما احساس می‌کنیم که آن را درک نمی‌کنیم؟

نتیجه نظرسنجی‌ای انجام شده توسط "یوگاو" در سال ۲۰۲۳ میلادی منتشر شد نشان داد که تقریبا نیمی از پاسخ دهندگان امریکایی گفته بودند که خود را هنرمند نمی‌دانند. ۵۸ درصد یا حتی میزان بیش تری از پاسخ دهندگان گفته بودند که با جریان‌ها یا سبک‌های هنری معروف آشنا نیستند.

شما شاید بخواهید ستایش گر هنر باشید، اما برای تبدیل شدن به فردی هنردوست باید با هنر ارتباط برقرار کنید.

به هنر به عنوان یک ماجراجویی تعاملی نگاه کنید

گاهی اوقات استفاده از راهنما‌های صوتی یا گوش دادن به صحبت‌های هنرمندان برای روشن شدن تاریخچه یک اثر کمک کننده است، اما لزوما همواره به شما کمک نمی‌کند با هنر ارتباط برقرار کنید.

رمزگشایی معنای یک اثر مستلزم نگاه کردن به کالبدی بودن آن است. اتصال یک اثر هنری به سایر مصنوعات فرهنگی و در عین حال انتقال تجربیات زندگی خود از این باور سوررئالیستی پیروی می‌کند که معنا از مثلث سه ضلعی خود اثر، نیت هنرمند و واکنش بیننده به آن ناشی می‌شود.

معنای هنر از تعامل بین بیننده و هنرمند ناشی می‌شود. آن چه بیننده از یک اثر استنباط می‌کند صرفنظر از نیت هنرمند که خالق اثر بوده اهمیت دارد. از این منظر برای فهم یک اثر هنری باید کم‌تر احساس ترس به خود راه دهیم، زیرا هیچ راه درست یا غلطی برای خوانش یک اثر هنری وجود ندارد و صرفا ایده‌هایی هستند که می‌توانند توسط هنرمند بسط یافته یا هدایت شوند.

"مولی اووندن" هنرمند و شاعر در مینه سوتا در این باره می‌گوید:" نیازی ندارم بیننده نقاشی هایم دقیقا منظورم را بداند، اما دوست دارم به اصطلاح با اثرم دست بدهد. این بیش‌تر در مورد گشودگی به روی یک گفتگو یا دعوت به یک تجربه است". این رابطه با در نظر گرفتن بازدید از موزه یا گالری به عنوان یک اقدام فعال و نه منفعل ممکن است به تحکیم رابطه با هنر کمک کند.

یک مطالعه ۲۰ ساله که در سال ۲۰۱۷ میلادی مجددا تایید شد نشان داد که ما به طور متوسط صرفا به مدت ۲۷ ثانیه به یک اثر هنری در موزه یا گالری نگاه می‌کنیم که شامل عنوان و اطلاعات همراه آن می‌شود. "دیل" هنرمند چند رشته‌ای می‌گوید:"تلاشی برای خلق اثری وجود دارد که نیازی نیست زمان زیادی را صرف فکر کردن درباره آن کنید". با این وجود، او معتقد است که تفکر انتقادی برای هر هنری هم از طرف هنرمند و هم از طرف بیننده امری حیاتی می‌باشد.

اووندن می‌گوید:"ما در مدرسه یاد می‌گیریم چگونه در مواجهه با شعر یا هر اثر هنری دیگری همه اجرا را شناسایی کرده و آن‌ها را از هم جدا کنیم". با این وجود، او در کار خود به عنوان یک مربی هنری سعی می‌کند مخاطب را وادار کند که به این فکر کند که پس از آن تشریح چه رخ می‌دهد. او می‌گوید: "وقتی همه چیز از هم پاشید یاد نمی‌گیریم که چه کار کنیم و به نوعی اثر را رها می‌کنیم". اووندن بر این باور است که رابطه بین بیننده و اثر در روند جمع‌آوری دوباره جهان شکل می‌گیرد.

اگر هنر فرآیندی از تخیل است که واقعیت را قابل تصور، به یاد ماندنی و گاهی حتی قابل پیش بینی می‌سازد همانطور که "سوزان لنگر" فیلسوف فرهنگی گفته بود چنین تعاملی می‌تواند حتی فراتر از این نیز پیش برود، زیرا باعث ایجاد احساساتی می‌شود که ما هر روز با آن در تماس نیستیم احساساتی مانند انزجار و ترس. برای مثال، با تماشای آثار دیل متوجه می‌شویم که تعدادی از قطعات او الهام بخش طنز هستند و هم چنین تجربه بومیان امریکا را به تصویر می‌کشد، زیرا انسانیت به تصویر کشیده شده و حقیقت نگران کننده‌ای را در مورد تسخیر آمریکا نشان می‌دهد.

دیل با اشاره به این که نقش او به عنوان یک هنرمند آن است که ایده هایش را با صداقت بیان کند می‌گوید: "من سعی نمی‌کنم اثری را خلق نمایم و سپس به این فکر کنم که مخاطبان آن را دوست خواهند داشت". هنر صادقانه حتی می‌تواند مخاطبان را به شدت ناراحت کند. دیل می‌گوید:"با این وجود، این ناراحتی بخش مهمی از کار است".

در این مورد بخشی از عدم فهم هنر مخاطب می‌تواند ناشی از بی میلی برای مقابله با آن ناراحتی باشد. همان گونه که لنگر نوشته آموزش هنر آموزش احساس است وقتی هنر باعث ایجاد احساساتی می‌شود که ما همیشه به آن دسترسی نداریم ممکن است برای مدیریت آن کار دشواری پیش روی مان قرار داشته باشد. با این وجود، در جریان دست و پنجه نرم کردن با آن احساسات است که ارتباط با هنر و در نهایت درک و فهم آن شکل خواهد گرفت.

چگونه می‌توان تمایل به ناراحتی را آموزش داد؟ اووندن در این باره می‌گوید حتی به عنوان یک عاشق مشتاق هنر او متوجه می‌شود که واکنش احساسی همیشه آسان نیست. او می‌گوید: "این می‌تواند واقعا طاقت فرسا باشد".

مراقب زوزه‌های تجربه خود باشید

شاید بتوان نحوه ارتباط مان با هنر را دلیلی بر کاتارسیس* دانست. این کاری است که آثار هنری انجام می‌دهند. در طول زندگی انسانی مان ما حجم قابل توجهی از درد اندام خیالی* را داریم از دست دادن پدر و مادر در دوران کودکی یا نوجوانی، حضور در جنگ و حتی چیزی به اندازه داشتن یک معلم بدجنس. سپس به دنبال پیدا کردن راهی برای مقابله با آن از طریق کار کردن یا گوش دادن به یک آهنگ یا طرق مختلف دیگر خواهیم بود.

"کارن کی هو" می‌گوید اگر فکر کردن به هنر را به عنوان راهی برای تغییر زمان یا تغیبر تجربه خود آغاز کنید و اگر از پاسخ سطحی "این یک عکس خوب است" فراتر بروید آن زمان تماشای یک اثر هنری می‌تواند تلاشی واقعا جالب توجه باشد.

او به نمایش آثار "یوهاس ورمیر" نقاش هلندی قرن هفدهمی در موزه رایکس آمستردام اشاره می‌کند که با استقبال چشمگیری مواجه شد و بازدیدکنندگان را از سراسر نقاط جهان به سوی خود جلب کرد. علیرغم آن که ممکن است فکر کنید زندگی تان ارتباط اندکی با زندگی اشراف هلندی قرن هفدهمی دارد آثار ورمیر در به تصویر کشیدن زیبایی لحظه‌های روزمره برای تان الهام بخش خواهد بود تا از نو به زندگی خود نگاه کنید. او می‌گوید:"امیدوارم وقتی به انجام آن کار‌ها فکر می‌کنید متوجه شوید که زیبایی در آن لحظه نیز وجود دارد".

* کاتارسیس اصطلاحی است که ارسطو برای تزکیه روحی و روانی تماشاگر از تراژدی عنوان می‌کند. کاتارسیس به نوعی شبیه همذات پنداری یا حس سمپاتیک در تماشاگر است.
*اندام خیالی یا Phantom Limb سندرومی روانی است که فرد هم چنان اندام بدنی از دست رفته را حس کرده و حتی درد را در آن ناحیه احساس می‌کند. در واقع این احساس درد در ناحیه اندام از دست رفته انکار واقعیت تلخی است که در صورت اتمام درد فرد باید با آن روبرو شود.

کانال عصر ایران در تلگرام